มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ให้ความสำคัญกับการพัฒนาการศึกษาที่มีคุณภาพมาเสมอ โดยตระหนักว่าการศึกษาคือรากฐานสำคัญของการพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ จึงได้ใช้ความรู้ความสามารถและทรัพยากรที่มีอยู่ ผ่านการดำเนินงาน 3 ด้านหลัก ได้แก่ งานวิจัย งานบริการวิชาการ และการพัฒนานวัตกรรมการเรียนรู้ เพื่อสร้างสรรค์ระบบการศึกษาที่เข้าถึงได้ มีคุณภาพ และตอบโจทย์ความต้องการของทุกคน

1. งานวิจัยล้ำหน้าเพื่อพัฒนาการศึกษาอย่างรอบด้าน

คณาจารย์และนักวิชาการของธรรมศาสตร์ได้ผลิตผลงานวิจัยที่ครอบคลุมประเด็นสำคัญทางการศึกษาอย่างหลากหลาย เพื่อให้เกิดองค์ความรู้ใหม่ๆ ที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนการสอนและการเรียนรู้ อาทิ

• ศึกษาเทคนิคการสอนที่มีประสิทธิภาพในการสอนภาษาและวรรณกรรม อาทิ การสอนแบบร่วมมือ (cooperative learning) การช่วยเหลือแบบนั่งร้าน (scaffolding) ซึ่งเป็นการให้การสนับสนุนผู้เรียนอย่างเหมาะสม และการเรียนรู้โดยใช้ข้อมูล (data-driven learning) เพื่อให้การสอนสอดคล้องกับความต้องการของผู้เรียนอย่างแท้จริง รวมถึงวิธีการพัฒนาความเข้าใจในการอ่าน โดยเฉพาะอย่างยิ่งในบริบทการเรียนภาษาอังกฤษเป็นภาษาต่างประเทศ (EFL) ซึ่งเป็นทักษะสำคัญในยุคปัจจุบัน
• สำรวจการใช้เทคโนโลยีเสมือนจริง (VR) ในการฝึกอบรมเฉพาะทาง เพื่อสร้างประสบการณ์การเรียนรู้ที่สมจริงและมีประสิทธิภาพ นอกจากนี้ ยังศึกษาการบูรณาการหลักสูตรออนไลน์แบบเปิดขนาดใหญ่ (MOOCs) และแพลตฟอร์มเกมมิฟิเคชัน (Gamification) เพื่อเพิ่มการมีส่วนร่วมของผู้เรียน กระตุ้นความสนใจ และส่งเสริมความเป็นพลเมืองดิจิทัลที่มีความรับผิดชอบ
• วิจัยประสิทธิภาพของนวัตกรรมการสอนในระดับอุดมศึกษาแบบใหม่ๆ อาทิ ห้องเรียนกลับด้าน (flipped classrooms) ซึ่งส่งเสริมการเรียนรู้ด้วยตนเอง การแสดงบทบาทสมมติ (role-playing) เพื่อพัฒนาทักษะการคิดวิเคราะห์และการแก้ปัญหา และการเรียนรู้โดยใช้ปัญหาเป็นฐาน (problem-based learning) ในสาขาวิชาต่างๆ เพื่อให้ผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปประยุกต์ใช้ในสถานการณ์จริง

ศึกษาความเหลื่อมล้ำในการเข้าถึงการศึกษาในประเทศไทยอย่างเจาะลึก พร้อมทั้งพัฒนากรอบการทำงานและแนวทางปฏิบัติเพื่อสนับสนุนสภาพแวดล้อมการเรียนรู้ที่ครอบคลุม (inclusive learning environment) ซึ่งหมายถึงการสร้างโอกาสทางการศึกษาที่เท่าเทียมสำหรับผู้เรียนทุกคน โดยไม่คำนึงถึงภูมิหลังหรือข้อจำกัดใดๆ

2. โครงการบริการสังคมที่สร้างการเปลี่ยนแปลงในวงกว้างสู่ชุมชน

ธรรมศาสตร์ดำเนินโครงการบริการสังคมกว่า 200 โครงการ ที่มุ่งส่งเสริมการศึกษาที่มีคุณภาพ โดยร่วมมือกับคณะและหน่วยงานต่างๆ เพื่อพัฒนาศักยภาพของผู้เรียนและผู้สอนในหลากหลายมิติ ตัวอย่างโครงการที่น่าสนใจ ได้แก่

• คณะวิทยาการเรียนรู้และศึกษาศาสตร์ดำเนินโครงการ “ก่อการครู” ซึ่งเป็นโครงการเรือธงที่จัดอบรมพัฒนาศักยภาพครูแกนนำทั่วประเทศอย่างต่อเนื่อง พร้อมทั้งจัดกิจกรรมสร้างเครือข่ายและเวทีแลกเปลี่ยนเรียนรู้ระหว่างครู เพื่อยกระดับมาตรฐานการสอนและการจัดการเรียนรู้
• คณะเศรษฐศาสตร์จัดอบรมเศรษฐศาสตร์สำหรับครูสังคมศึกษา เพื่อให้ครูสามารถถ่ายทอดแนวคิดทางเศรษฐศาสตร์ที่ซับซ้อนได้อย่างครอบคลุม ทันสมัย และเข้าใจง่าย ซึ่งเป็นประโยชน์ต่อการสร้างพลเมืองที่มีความรู้ความเข้าใจด้านเศรษฐกิจ
• สถาบันเอเชียตะวันออกศึกษาจัดโครงการส่งเสริมการเรียนรู้ภาษาและวัฒนธรรมญี่ปุ่น เพื่อเปิดโอกาสให้นักเรียน นักศึกษา และประชาชนทั่วไปได้เรียนรู้ภาษาและวัฒนธรรมที่หลากหลาย ซึ่งเป็นการเสริมสร้างทักษะและความเข้าใจในบริบทสากล

3. นวัตกรรมและการบริการเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต 

ธรรมศาสตร์ส่งเสริมนวัตกรรมและการบริการเพื่อการเรียนรู้ตลอดชีวิต เพื่อให้ทุกคนมีโอกาสพัฒนาตนเองได้อย่างต่อเนื่องและทันต่อการเปลี่ยนแปลงของโลก อาทิ

• ห้องสมุดแห่งชีวิต (Library of Life) ซึ่งเป็นแหล่งเรียนรู้ขนาดใหญ่ที่มีหนังสือกว่า 1.3 ล้านเล่ม หนังสือพิมพ์กว่า 2,000 ชื่อ และฐานข้อมูลนานาชาติกว่า 100 ฐานข้อมูล เพื่อสนับสนุนการค้นคว้าและวิจัย นอกจากนี้ ยังมี “พื้นที่แห่งชีวิต (Life Space)” ที่ออกแบบมาเพื่อส่งเสริมการเรียนรู้ตลอดชีวิตและเป็นพื้นที่สร้างสรรค์สำหรับทุกคนในประชาคม
• แพลตฟอร์มออนไลน์ TU Next สำหรับการ Reskilling และ Upskilling ที่พัฒนาขึ้นโดยมหาวิทยาลัย มีหลักสูตรฟรีหลากหลายครอบคลุมทักษะแห่งอนาคต และมอบประกาศนียบัตรอย่างเป็นทางการจากมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ซึ่งเป็นเครื่องมือสำคัญในการพัฒนาศักยภาพและเพิ่มขีดความสามารถในการแข่งขันของบุคลากรในยุคดิจิทัล
• มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ร่วมกับมูลนิธิใจใสใจก้า ดำเนินโครงการ “ระบบนิเวศของการเรียนรู้และความสุขที่มีความหมาย” ซึ่งเป็นโครงการโรงเรียนร่วมพัฒนาเพื่อพัฒนาการศึกษาในโรงเรียนชนบท 4 แห่งในจังหวัดพิจิตร โครงการนี้มุ่งเน้นการสร้างสภาพแวดล้อมที่เอื้อต่อการเรียนรู้แบบองค์รวมและยั่งยืน

มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มุ่งมั่นที่จะเป็นผู้นำในการพัฒนาการศึกษาที่มีคุณภาพและเท่าเทียม ผ่านการบูรณาการความรู้จากหลากหลายสาขาวิชา การบริการสังคมที่ตอบโจทย์ความต้องการของชุมชน และการสร้างสรรค์นวัตกรรมการเรียนรู้ที่ทันสมัยและเข้าถึงได้

ข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินงานเพื่อขจัดความยากจนตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 4 (SDG 4: Quality Education) เหล่านี้ สรุปและเรียบเรียงจาก รายงานความยั่งยืนของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ฉบับล่าสุด ประจำปี 2566 (Thammasat University Sustainability Report 2023)