มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มุ่งมั่นอย่างรอบด้านในการสร้างสังคมสงบสุข ยุติธรรม และมีสถาบันที่เข้มแข็ง เราตระหนักว่าสันติภาพ ความยุติธรรม และธรรมาภิบาลเป็นรากฐานสำคัญของการพัฒนาที่ยั่งยืนและประชาธิปไตยที่เข้มแข็ง จึงได้ใช้ความรู้ความสามารถและทรัพยากรที่มีอยู่ผ่านการดำเนินงาน 3 ด้านหลัก ได้แก่ งานวิจัย งานบริการวิชาการเพื่อสังคม และการมีส่วนร่วมทางการเมือง เพื่อร่วมสร้างสังคมที่ทุกภาคส่วนสามารถอยู่ร่วมกันได้อย่างสงบสุขและเท่าเทียม
1. งานวิจัยเพื่อสร้างองค์ความรู้เพื่อสังคมสงบสุขและยุติธรรม
คณาจารย์และนักวิชาการของธรรมศาสตร์ได้สร้างสรรค์ผลงานวิจัยที่ครอบคลุมประเด็นสำคัญเพื่อขับเคลื่อน SDG 16 โดยเน้นการสร้างองค์ความรู้ที่สามารถนำไปประยุกต์ใช้ในการแก้ไขปัญหาสังคม อาทิ
- ศึกษาเกี่ยวกับกลไกธรรมาภิบาลในประเทศไทย โดยเน้นที่ความโปร่งใสของภาครัฐ การมีส่วนร่วมของผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในกระบวนการตัดสินใจ และการมีส่วนร่วมทางการเมืองของประชาชน ซึ่งเป็นหัวใจสำคัญของการบริหารจัดการที่ดี
- ศึกษาประเด็นสิทธิมนุษยชนที่สำคัญ โดยเฉพาะที่เกี่ยวข้องกับผู้หญิง กลุ่ม LGBTQ+ และกลุ่มชาติพันธุ์ ซึ่งเป็นกลุ่มที่มักเผชิญกับการเลือกปฏิบัติ เพื่อส่งเสริมความเท่าเทียมและศักดิ์ศรีความเป็นมนุษย์
- วิจัยเกี่ยวกับแนวทางการแก้ไขความขัดแย้งและความแตกแยกทางการเมือง โดยมีเป้าหมายเพื่อส่งเสริมสันติภาพผ่านการพูดคุยและสร้างความเข้าใจร่วมกันในสังคม
- ศึกษากฎหมายที่มุ่งเน้นการปรับปรุงระบบยุติธรรมและการคุ้มครองกลุ่มเปราะบาง เช่น การนำแนวคิดความยุติธรรมเชิงสมานฉันท์มาใช้กับวาทกรรมสร้างความเกลียดชัง (Hate Speech) และการพัฒนากฎระเบียบเพื่อคุ้มครองเหยื่อความรุนแรงทางเพศ
- วิจัยบทบาทของเยาวชนในการขับเคลื่อนสังคมและการมีส่วนร่วมในกระบวนการทางการเมือง เพื่อส่งเสริมการพัฒนาประชาธิปไตยจากฐานราก
2. โครงการบริการสังคมช่วยสร้างความเข้มแข็งให้ชุมชนและส่งเสริมความยุติธรรม
ธรรมศาสตร์ดำเนินโครงการบริการสังคมกว่า 70 โครงการ เพื่อส่งเสริมความยุติธรรม สันติภาพ และสถาบันที่เข้มแข็ง โดยร่วมมือกับหลากหลายคณะเพื่อสร้างผลกระทบที่เป็นรูปธรรมในชุมชน:
- คณะนิติศาสตร์ และคณะสังคมสงเคราะห์ศาสตร์จัดสัมมนาเกี่ยวกับสิทธิของผู้ต้องขังและการคุ้มครองตามรัฐธรรมนูญ เพื่อสร้างความรู้ความเข้าใจในกระบวนการยุติธรรม นอกจากนี้ ยังเปิดหลักสูตรด้านการบริหารภาครัฐและนโยบายสังคม เพื่อพัฒนาบุคลากรที่มีศักยภาพในการขับเคลื่อนสังคม
- วิทยาลัยพัฒนศาสตร์ ป๋วย อึ๊งภากรณ์จัดอบรมด้านจริยธรรมในการพัฒนา เพื่อปลูกฝังคุณธรรมและจริยธรรมในการดำเนินงานพัฒนาสังคมและเศรษฐกิจ
- คณะรัฐศาสตร์จัดเวที “การมีส่วนร่วมของประชาชนในการสร้างสันติภาพในจังหวัดชายแดนภาคใต้ของประเทศไทย” เพื่อส่งเสริมการพูดคุยและระดมความคิดเห็นจากทุกภาคส่วน เพื่อนำไปสู่สันติสุขที่ยั่งยืนในพื้นที่
3. การส่งเสริมความซื่อสัตย์ ความโปร่งใส และการมีส่วนร่วมทางการเมือง
ธรรมศาสตร์มุ่งมั่นในการเป็นต้นแบบของความซื่อสัตย์สุจริตและความโปร่งใส ทั้งยังเป็นพื้นที่สำหรับการมีส่วนร่วมทางการเมืองที่สร้างสรรค์ ผ่านการดำเนินงานดังต่อไปนี้
- มหาวิทยาลัยได้จัดทำและดำเนินการตามแผนปฏิบัติการต่อต้านการทุจริต (พ.ศ. 2566-2570) อย่างเคร่งครัด เพื่อส่งเสริมธรรมาภิบาล ลดความเสี่ยงในการทุจริต และปลูกฝังวัฒนธรรมแห่งความซื่อสัตย์สุจริตภายในองค์กร
- มหาวิทยาลัยจัดให้มีพื้นที่และจัดการอภิปรายระหว่างผู้แทนพรรคการเมืองและนักเคลื่อนไหวในช่วงการเลือกตั้งเดือนพฤษภาคม 2566 เพื่อส่งเสริมการแสดงความคิดเห็นอย่างเสรีและสร้างสรรค์ในประเด็นทางการเมืองที่สำคัญ
- จัดกิจกรรมโครงการคลินิกกฎหมายเคลื่อนที่ให้ความรู้และคำปรึกษาทางกฎหมายแก่ชุมชนต่างๆ เพื่อให้ประชาชนเข้าถึงสิทธิและความรับผิดชอบทางกฎหมายของตนเองได้ง่ายขึ้น ซึ่งเป็นการส่งเสริมความยุติธรรมในระดับรากหญ้า
มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์มุ่งมั่นที่จะเป็นผู้นำในการสร้างสังคมสงบสุข ยุติธรรม และมีสถาบันที่เข้มแข็ง ด้วยการบูรณาการความรู้จากหลากหลายสาขาวิชา การบริการสังคมที่สร้างผลกระทบในวงกว้าง และการส่งเสริมการมีส่วนร่วมทางการเมืองอย่างสร้างสรรค์ เพื่อร่วมสร้างอนาคตที่ดีและเป็นธรรมสำหรับทุกคนในประเทศไทย
ข้อมูลเกี่ยวกับการดำเนินงานเพื่อขจัดความยากจนตามเป้าหมายการพัฒนาที่ยั่งยืน เป้าหมายที่ 16 (SDG 16: Peace, Justice and Strong Institution) เหล่านี้ สรุปและเรียบเรียงจาก รายงานความยั่งยืนของมหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ ฉบับล่าสุด ประจำปี 2566 (Thammasat University Sustainability Report 2023)
